Kateterle Patent Duktus Arteriyozus (PDA) Kapatma
Günümüzde patent duktus arteriyozus (PDA) çoğunlukla girişimsel yöntemle transkateter olarak yani ameliyatsız ve kateterle PDA kapatma yönteminde cihaz duktusa taşınarak işlem yapılır. Bazı vakalar ise girişimsel olarak kapatılmaya uygun değildir, bu durumda cerrahi tedavi yöntemi tek alternatiftir.
PDA kapatma yöntemleri
Hangi PDA Kapatılmalı?
Patent duktus arteriyozus (PDA) küçük olduğunda kalp ve akciğerde basınç ve kan akımına etkisi önemsizdir. Muayenede steteskopla makine üfürümü denilen özel bir tür üfürüm duyulabilir. PDA geniş olduğunda ise kalp yetersizliği ya da akciğer atardamarında basınç artmasına bağlı solunum sıkıntısı gelişebilir. Zamanla akciğer damarlarında kalıcı hasar verebilir (pulmoner hipertansiyon).
PDA küçük ise kalp ve akciğeri etkilemediği için kapatılmak zorunda değildir. PDA orta ya da geniş boyutta ise akciğerde artmış akıma bağlı sorunlar gelişir. PDA kapatıldığında bu sorunda çözülmüş olur.
Kateterle PDA Kapatma
İlk başarılı ve yaygın PDA’nın kapatılması için koil kullanılmıştır. Ancak geniş PDA kapatmasında en önemli risk koilin embolize olmasıdır. Duktustan başka bir damara örneğin akciğer damarına (pulmoner artere) kaçmasıdır. Diğer önemli bir sorun ise rezidü şant kalması yani PDA’dan bir miktar şantın devam etmesidir.
Dukt Okluder Cihazları
Günümüzde daha yaygın olarak PDA kapatmada dukt okluder cihazları kullanılamaktadır. Dukt okluder cihazları transkateter kapatmada kullanılan etkili ve güvenli yöntemlerdir.
PDA kapatma ADO cihazları
ADO I (Amplatzer dukt okluder) cihazı mantar şeklinde olup, açıldığında kendiliğinden şekil alır. Aort tarafı disk şeklindedir. ADO II ise iki ucunda eşit boyda disk olan ortasında duktusa yerleşen bel bölgesi bulunur. ADO I sadece transvenöz yoldan uygulanır. Diğer bir ifadeyle kateter toplardamarlar yolundan ilerleyerek kalbin sağ tarafından geçirilerek taşınır ve PDA kapatılır. ADO II ise hem transvenöz hem de transarteriyal yoldan uygulanabilir. Transarteriyal yolda kateter atardamardan aortaya ilerletilerek cihaz PDA’ya taşınır. Çok küçük PDA’ların kapatılması için diskleri daha düz buna karşın beli daha kalın olan ADO II additional size (AS) geliştirilmiştir. ADO II AS cihazları uzun duktuslar için çok kullanışlıdır. Disklerini küçük olması sayesinde aorta ya da pulmoner arterde çıkıntı oluşturmaz.
Kateterle PDA Kapatma Komplikasyonları
PDA kapatma (oklüzyonu) yöntemlerinde nadir de olsa komplikasyonlar gelişebilmektedir. Başlıca komplikasyonlar cihazın başka bir yere kaçması (embolizasyonu), enfeksiyon, PDA’nın iki tarafındaki damarlarda daralma olmasıdır.
Cerrahi Yöntemle PDA Kapatma
Çok nadiren ve ağır prematüre PDA’sı gibi bazı özel durumlarda cerrahi PDA kapatma tedavisi gerekebilir. Kaburgalar arasında küçük bir kesi yapılarak (torakotomi) ve açık kalp ameliyatı olmayan bir yöntem kullanılır. Küçük bir metal klip ile PDA kapatılır.
