Kalp Spazmı

Kalp spazmı ya da anjina pektoris. Kalbin anormal kasılmalarıdır. Kalp kasına pompalanan kanın ve oksijenin azalması neticesinde görülen kalp spazmı, kalp kriziyle benzer belirtiler gösterir. Hastalar tarafından sıklıkla birbirine karıştırılır. Şiddetli göğüs ağrısı en önemli semptomudur. Kalpte baskı, yanma ve sıkışma ile kendini gösterir.

Nedir?

Spazmı kalbe yeteri kadar oksijen gidememesi sonucunda görülen bir durumdur. Çeşitli nedenlerle kalbe giden damarlarda daralmalar oluşabilir. Bu da kalp adalesinin beslenmesini sekteye uğratır. Kalbe yeteri kadar oksijen götürülemez. Nihayetinde hasta spazmı geçirir. Dinlenir haldeyken ya da spor esnasında görülebilir. Ancak daha sık olarak spor esnasında ya da farklı bir nedenle yüksek efor sarf ederken ortaya çıkar.

Belirtileri

Kalp krizinde olduğu gibi kalp spazmında da en belirgin semptom şiddetli göğüs ağrısıdır. Kalp spazmı olgularında en sık karşılaştığımız diğer belirtilerse şöyledir:

• Nefes daralması
• Göğüsten başlayan ağrının kol, boyun, çene ve sırta doğru yayılması
• Sıkıntı hissi
• Kalp üzerine baskı, gerginlik, yanma, sıkışma hissi

Tanısı

Hasta yukarıda belirttiğimiz şikayetlerle kardiyoloji uzmanına başvurduğunda yapılan muayene, eko, efor ve gerekirse anjiyografi sonucunda hastanın kalbe giden damarlarında bir büzüşme, daralma olduğu izlenir. Kalp spazmı geçirdiği hastaya iletilir. Gelecekte ne gibi sorunlarla karşılaşabileceği paylaşılır. Kimi zaman da belirtiden bağımsız olarak rutin muayeneler sonucunda bu daralma tespit edilebilir.

Neden Olur?

Kalbe giden damarların tıkanmasına ve kalp spazmına neden olan faktörler şöyledir:

• Yüksek tansiyon
• Kolesterol
• Stresli yaşam tarzı
• Aşırı sigara içme
• Çok fazla üşüme
• Damar tıkanıklığı

Tedavisi

Kalp spazmı tedavisi hastanın yaşı, cinsiyeti, aile öyküsü, genel sağlık durumu, daha önce yaşadığı kalp problemleri ve yapılan tetkikler sonucu damardaki daralmanın şiddetine göre belirlenir. Kalp spazmı olgularında elimizdeki tedavi seçenekleri şöyledir:

Yaşam tarzı değişiklikleri: Sigara ve alkol kullanmamak, ideal kiloya kavuşmak, sağlık beslenmeyi bir prensip haline getirmek, hafif orta derecede spor yapmak, yüksek kolesterol, yüksek kan basıncı ve diyabet gibi sağlık sorunlarını kontrol altına almak.

İlaçlar: Sorunun kaynağına ve boyutuna bağlı olarak ilgili kardiyoloji uzmanı ilaç tedavisine başlayabilir. Dilaltı hapı olarak bilinen damarları gevşetmeye/genişletmeye yönelik ilaçlar, kanın pıhtılaşmasını önleyen ilaçlar, kan basıncını düşüren ilaçlar ve kolesterol düşürücü ilaçlara başvurulabilir.

Koroner anjiyoplasti: Anjiyografi işlemi esnasında tedavi amaçlı uygulanabilir. Anjiyoplasti işleminde hastanın sağ kasık ya da el bileğinden damar yoluna ince bir tel ile girilerek, daralmanın olduğu bölgeye ulaşılır. Damardaki tıkanma açılır, tıkanmanın tekrarlamasını önlemek için damar tıkanıklığının olduğu bölgeye stent veya balon yerleştirilir. İşlem yetişkin hastalarda kardiyoloji uzmanı, bebek ve çocuk hastalarda ise çocuk kardiyoloji uzmanı tarafından yapılır.

Koroner by-pass ameliyatı: Yukarıda belirtilen yöntemlerle sonuç alınmayan durumlarda hastaya koroner by-pass ameliyatı uygulamak gerekebilir.

Kalp Krizi ve Kalp Spazmı Arasındaki Fark Nedir?

Kalp krizi ve kalp spazmı temelde benzer rahatsızlıklardır. İki durumda da kalbi besleyen atardamarlarda bir sorun var demektir. Kalbe yeterince oksijen ve kan gitmez. Hem kalp krizinde hem kalp spazmında kalp ağrısı tüm kalbe yayılmıştır.

Not: Zaman zaman kalbimizde duyduğumuz bir nokta gibi olan iğne batması hissi kalp krizi, kalp spazmı ya da farklı bir sağlık sorunuyla alakalı olmaz. Bu ağrı farklı bir organdan da kaynaklanıyor olabilir.

İki hastalık arasındaki en önemli fark kalp spazmında damarın tam olarak tıkanmamış olması, daralması ve kalbe giden oksijen miktarının azalmasıdır. Kalp krizinde ise damar tamamen tıkanmıştır. Bu tıkanma sonucunda da tıkanan damar kalpte hangi bölgeyi besliyorsa, o bölgeye kan gitmez ve müdahale edilmezse kalbin o bölümünde ölü dokular oluşur. Hastada kalp yetmezliği gelişir. Yaşam kaybı dahi söz konusu olabilir. Bu nedenle kalp krizi olgularında acil tıbbi müdahale gerekir.

Kalp krizi ve kalp spazmı arasındaki diğer farklılıklarsa şöyledir:

• Kalp spazmı daha çok göğüste hissedilen ağrıyla karakterizedir. Bu ağrı daha çok baskı, yanma şeklindedir. Kalp krizinde ise belirtiler çok daha şiddetlidir.
• Kalp spazmı görece daha kısa sürer. Yaklaşık 5-10 dakika. Kalp krizinin süresi ise 20 dakikaya kadar ulaşır.
• Kalp krizi dinlenmeyle geçmez. Kalp spazmlarının çok büyük bir kısmı dinlenme anında durur.

Hastalarımızın kalp spazmını kalp krizine giden yolda bir ikaz olarak değerlendirmesi gerekir. Daralan damar zaman içinde bir pıhtı atması sonucu tamamen tıkanabilir. Hasta kalp krizi geçirebilir. Bu nedenle kalp spazmı geçiren hastaların mutlaka bir kardiyoloji uzmanıyla görüşmeleri önerilir.

Kalp spazmı esnasında hastaneye gitmeli miyim?

Evet. Hastalar genellikle kalp krizini ve kalp spazmını ayırt etmekte güçlük çeker. Kalbinde/göğüs bölgesinde şiddetli bir ağrı duyan kişilerin mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaları önerilir.