Ameliyatsız ASD Kapatma
Günümüzde genellikle 1 cm’den büyük orta ve geniş ve sekundum tip atrial septal defektlerin (ASD) kapatılmasında öncelikle kateterle yani ameliyatsız ASD kapatma yöntemi tercih edilir.
Sekundum tip atrial septal defektin anatomik lokalizasyonu
Küçük çocuklarda ASD genellikle belirtiye yol açmadığından ve hemodinamik bozukluklarda görülmediğinden en az 2 yaşına kadar beklenir. Bir diğer neden de defektin düşük ihtimalde olsa küçültülebilmesi olasılığıdır.
İşlemin video görselini aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz.
Ameliyatsız ASD Kapatma Hangi ASD Tipi İçin Uygulanır?
Bütün ASD’ler kateter yöntemiyle kapatılamaz. ASD tipleri arasında sadece sekundum tipte ASD’ler ameliyatsız kapatılabilir.Diğer ASD tipleri sadece ameliyatla tedavi edilir. Ancak bazı teknik nedenlerle sekundum tipteki ASD’lerin bir kısmı da ancak ameliyatla tedavi edilebilir.
Atrial septumdaki yerleşimine göre ASD tipleri adlandırılır
ASD’nin ameliyatla mı yoksa ameliyatsız mı kapatılacağı seçimini şu özellikler belirler:
Defektin çapı
Defektin adedi
Defektin atrial septum içindeki yerleşimi
ASD kapama cihazının tutunduğu septum kısımları (rim) yeterliliği
Her ASD Kapatılmalı mı?
Sağ kalp boşluklarında kriterleri karşılayan yani anlamlı hacim yüklenmesi yapan yaklaşık 8 ila 10 mm’den büyük ASD’ler kapatılır.
Ameliyatsız ASD Kapatmanın Avantajı Nedir?
En önemlisi işlem sırasında kalbin durdurulmamasıdır. Ayrıca göğüs açılmadığından ameliyat sonrası yara izi, ağrı, göğüste olası şekil bozuklukları da söz konusu olmaz. Kalpte kesiğe bağlı ritim bozuklukları gibi komplikasyonlara gelişmez.
Ameliyatsız ASD Kapatma Tekniği
İşlem kateter salonunda ve hasta anestezi altında iken gerçekleştirilir. Hasta tam uyutulur.
Ameliyatsız kateter anjiyografiyle atrial septal defekt kapatmanın şematik görünümü
ASD kapama cihazı defektin tüm kenarlarına tutunan ve defektin her iki tarafını da örten bir cihazla kapatılır. Cihaz kasıktan kateterle taşınan bir taşıyıcı kateter içinde taşınarak defekt bölgesine ilerletilir. Cihaz takılmadan önce balon kateterle deliğin boyutu ölçülür. Bu ölçüme aynı anda yemek borusundan yapılan ekokardiyografi de dahil edilir. Ölçüm sonrası cihazın boyutu seçilir ve cihazla kateter kapama işleme tamamlanır.
Arka-ön ve yan göğüs grafilerinde ASD kapatma cihazının kalp içindeki pozisyonu açıkça görülebilmektedir
Ameliyatsız ASD Kapatma Komplikasyonları
Hem cerrahi hem de ameliyatsız ASD kapatma yöntemleri sonrası karşılaşılan komplikasyonların sıklığı her geçen gün azalmaktadır. Bu olumlu gelişmeler; malzemelerin yapımında kulanılan teknolojik gelişmeler, uzman bilgi ve deneyimindeki artış, erken tanı olanaklarının artması, gibi birçok faktörün sunucudur.
Ameliyatsız ASD kapatmada karşılaşılan başlıca komplikasyonlar:
1. Cihazın Yerinden Ayrılması
En sık karşılaşılan sorun cihazın yer değiştirmesi (migrasyonu) ve başka bir yere kaçması (embolizasyonu) işlemden sırasında veya sonraki ilk günlerde meydana gelir. Bu durum özellikle defektin çok geniş, rimin kısa olması yada septumun çok hareketli olması gibi öngörülebilir nedenlerden kaynaklanır. Kement (snare) adı verilen özel bir kateterle cihaz geri çekilmeli ya da cerrahi olarak çıkarılmalıdır.
2. Pıhtı Oluşumu
Cihazın üzerinde oluşan pıhtı ve bunun embolize olması yani başka damarlara giderek tıkayabilmesi diğer bir komplikasyondur. Bunu önlemek için girişim sırasında damar yolundan kan sulandırıcı (heparin) uygulanır. İşlem sonrasında da aspirine yaklaşık 6 ay süreyle devam edilir.
3. Aort Erezyonu
Aortik rimi kısa olanlarda cihazın temasta olduğu aort atardamarının aşınması (erezyonu) sonucu delinir. Kardiyak perforasyon çoğunlukla aortik rimi kısa olgularda meydana gelir.
4. Hava Embolisi
Kateter kılıfi içinde hava bulunması durumunda ve sol atrium içine hava enjekte dildiğinde bu komplikasyon meydana gelebilir. Kılıf içinden havanın uzaklaştırılması ile bu komplikasyon önlenir.
5. Ritim Bozuklukları
ASD kapatma işlemi sonrası en sık supraventriküler erken vuru (prematür atrial kasılma) ile karşılaşılır. Bu genellikle ritim açısından önemli sorun teşkil etmez. AV blokların ise klinik açıdan daha önemlidir. Sık görülmekle birlikte ağır düzeyde kalp bloğu (3. Derece) %1’den daha azdır. Bu AV tam blok komplikasyonuyla en sık küçük çocukta büyük cihaz yerleştirilmesi durumunda karşılaşılır.
6. Genel Komplikasyonlar
Diğer kateter uygulamalarında da karşılaşılabilen kateter giriş yerinde kanama, pıhtı toplanması, damar hasarı gibi komplikasyon oluşabilir. Hekim deneyimi, uygun malzeme kullanılması gibi faktörler bu riskleri en aza indirmektedir.
Ameliyatsız ASD Kapatma Sonrası Takip
Kataterle ameliyatsız ASD kapatmadan 24 saat sonrası en az 1 kez eko çekilir. Kalbin etrafında sıvı toplanıp toplanmadığı kontrol edilir. İşlemden 1 ay sonra ve ilk 2 yıl her 6 ayda bir tam kapanıp kapanmadığı kontrol edilir. Kapatılmış veya cerrahi olarak tedavi edilmiş yetişkinlerin kişisel durumlarına bağlı olarak periyodik değerlendirilmeleri gerekir. Cihaz ile kapatılan hastalara her 5 yılda bir EKO yapılmalı, cihazla ilişkili komplikasyon aranmalıdır. Kapama işleminden önce akciğerlerinde yüksek kan basıncı olan hastalar, periyodik olarak takip edilmelidir. Bazı yetişkinlerde atrial flutter veya atrial fibrilasyon gibi devamlı izlem ve sıklıkla tedavi gerektiren ritim problemleri olabilir.
ASD ve diğer sağlık sorunları somutlayan videolarımızı Hasta Okulu TV kanalımızda izleyebilirsiniz.
Bizimle kalın, güncel kalın ❤️ Prof. Dr. Taner Yavuz | İstanbul Çocuk Kardiyoloji