Atrial Septal Defekt (ASD)
Atrial septal defekt (ASD) kalbin iki bölmesi (atrium) arasında delik olan ve çoğu kez üfürümle fark edilen doğumsal (konjenital) kalp hastalığıdır.
Atrial Septal Defekt Nedir?
Kalp, “odacık” adı verilen 4 bölüme ayrılır. ASD’li hastalarda “atrium” adı verilen üst kısımdaki iki odacık arasında delik bulunur . Bu deliğin orta genişlikte veya geniş olması kanın kalp boyunca akışını değiştirebilir. Ek olarak, kalbin olması gerekenden daha fazla çalışmasına neden olabilir.
Atrial septumdaki yerleşimine göre Atrial Septal Defekttipleri adlandırılır
Doğumsal kalp defektleri içinde %10-15 oranında görülür. En sık sekundum ASD (%75), daha az sıklıkta ise diğer tipleri -primum tip (%15), sinüz venozus tip (%10), koroner sinüs tip (<%1)- görülür.
Sekundum tip atrial septal defektin anatomik yerleşimi
Hastalar ASD ile birlikte doğar. Yalnızca ASD olabileceği gibi başka kalp problemleri de bulunabilir. Aileden gelen genlerin neden olduğu bazı durumlar ASD oluşumuna yol açabilir.
ASD üfürüm yapar. Üfürüm, doktorun steteskopla kalbi dinlerken duydukları ekstra bir sestir.
Atrial Septal Defektin Belirtileri Nelerdir?
Belirtiler herkes için farklıdır. ASD’nin boyutuna, nerede olduğuna ve bireyde başka kalp problemi olup olmamasına bağlı olarak değişir.
ASD’li çoğu bebek ve çocukta herhangi bir belirti görülmez. Bu vakalarda Atrial Septal Defekt yalnızca rutin muayene sırasında doktorun kalpte üfürümün duyması ile bulunur.
Çok geniş olmadığı sürece bebek ve küçük çocuklarda nadiren belirti gösterir. Bu vakalarda kalp yetmezliği belirtileri gelişebilir. Beslenmeye olan ilgi kaybı (emmeme), hızlı nefes alıp verme, büyüme geriliği ve sık sık soğuk algınlığı geçirme bu belirtiler arasında sayılabilir.
Geniş veya orta büyüklükteki bir ASD tespit edilmez ve tedavisi yapılmazsa, 40 yaş civarı gibi yaşamın ilerleyen yıllarında belirtiler ortaya çıkabilir.
Atrial Septal Defekt Belirtileri:
- Anormal kalp atışları – kalp dörtnala koşarcasına hızlı çarpar veya atladığı atımlar olur (ritim bozuklukları)
- Egzersiz veya diğer fiziksel aktivitelerde sorun – ASD’li birey normal günlük aktivitelerini yaparken dahi kolayca yorulabilir
- Nefes darlığı
- Cildin mavi renk görünmesi
Çocuğum Doktora Gitmeli mi?
Bebekte ASD varsa doğumdan önce (gebelik süresince yapılan ultrasonlarda) veya doğumdan hemen sonra tespit edilebilir. Fakat bu her zaman böyle olmaz.
Bebeğinizde aşağıdaki durumlar varsa doktora gidilmelidir:
- Beslenmeye olan ilgisini kaybetmiş gibi görünüyor veya beslenirken hemen yoruluyorsa
- Tartı almıyor veya diğer çocuklar kadar hızlı büyümüyorsa
- Zor ve hızlı nefes alıp veriyorsa
- Sık sık soğuk algınlığı veya diğer enfeksiyonlar geçiriyorsa
Siz veya çocuğunuzda anormal kalp atımları, egzersizde zorlanma veya nefes darlığı varsa mutlaka bir doktora görünün.
Çocuğuma Test Yapılması Gerekecek mi?
Evet. Doktorunuz çocuğunuzda atrial septal defekt olduğunu düşünürse aşağıdaki testleri isteyebilir :
-
Elektrokardiyografi (EKG) –
Bu test kalbin elektriksel aktivitesini ölçer. ASD’li kişilerde sıklıkla sağ dal bloğu paterni görülebilir.
Ameliyat edilen ASD vakalarında EKG değişikliklerini incelediğimiz çalışma aşağıda yer almaktadır.
Makalenin tamamını bu linkten indirebilirsiniz
-
Akciğer grafisi –
Akciğer grafisi normal olabilir veya geniş ASD’ye bağlı bazı kalp değişikliklerini gösterebilir
-
Ekokardiyografi-
Kalbin ultrasonu olan eko, ses dalgalarını kullanarak kalbin çalışırken görüntüsünü çıkarır. Çocuğunuzun kalbindeki deliğin boyutunu gösterebilir. Deliğin tam olarak nerede olduğunu ve başka bir kalp problemi olup olmadığını gösterebilir.
Atrial Septal Defekt Nasıl Tedavi Edilir?
Küçük bir deliği olan bebek ve çocuklarda doktorlar deliğin kendiliğinden kapanıp kapanmayacağını görmek için bekleyebilir. Bu gerçekleşirse ameliyata ihtiyaç kalmaz. Küçük ASD’ler genellikle 2 ila 5 yaşları arasında kapanır.
Orta veya geniş ASD’lerin kendiliğinden kapanma ihtimalleri daha düşüktür. Fakat ASD herhangi bir belirtiye neden olmuyorsa doktorlar genellikle deliği kapatmak için çocuk 2 yaşına gelinceye kadar beklemektedir. Bunun nedeni az da olsa deliğin kendiliğinden kapanma ihtimalinin olmasıdır.
Atrial Septal Defekt belirtilere neden olursa, doktorlar kateterle ya da cerrahi yöntemle deliği kapatır ve belirtileri ortadan kaldırır.
Doktorların Atrial Septal Defekt Kapatırken Kullandığı Yöntemler Nedir?
1. Ameliyatla Atrial Septal Defekt kapama:
Açık kalp ameliyatı yapılır. Bu yöntemde kalp zarının (perikard) bir kısmı gluteraldehitle işleme tabi tutulur ve elde edilen materyal defektin kapatılmasında yama olarak kullanılır.
2. “Transkateter kapatma” adı verilen ameliyatsız ASD kapama:
Deliğin büyüklüğü ve içine aldığı septum bölgesine bağlı olarak, atral septal defektlerin çoğu kalp kateterizasyonu sırasında yerleştirilen bir cihaz ile kapatılabilir. Bu cihaz bir kateterin içinde taşınarak deliğin olduğu bölgeye yerleştirilir ve atrial septuma tutunarak kalpteki delik kapanır.
Ameliyatsız asd kapama yazısını okumak için tıklayınız
Atrial Septal Defekt transkateter olarak kapatılmasının faydaları arasında hastanın kalbini durdurmadan veya kardiyoplumoner bypass kullanmadan işlemin yapılabilmesidir. Aynı zamanda açık kalp ameliyatıyla ilişkili psikolojik travma yaratmaz ve ameliyat sırasında göğüsün açılması ile ortaya çıkan yara izi bırakmaz.
Kataterle Atrial Septal Defekt kapama tekniği:
Sekundum tipi ASD kateter laboratuvarında kapatılabilir. Delik çok büyük veya deliğin yerleşimi uygun olmayanlar ameliyatla kapatılır. Kateterle kapamanın riski düşüktür. İşlem sırasında anestezi altında yapılır. İşlemi sırasında hasta tam uyku halindedir. Mutlaka defektin ölçülmesi gerekir. Anestezi ile uyutulmakta iken yemek borusu alt ucundan eko çekilir (transözefageal ekokardiyogtafi) ve deliğin çapı ölçülür. Transözefageal ekokardiyografi (tee) işlem yapılırken görüntüleme yapılabilir. Defektin çapı balon şişirilerek ölçülür. Cihaz defekte kateterle taşınır ve açılarak defekt kapatılır.
Ameliyatsız kateter anjiyografi ile atrial septal defekt kapatmanın şematik görünümü
Arka-ön ve yan göğüs grafilerinde ASD kapatma cihazının kalp içindeki pozisyonu açıkça görülebilmektedir
Atrial Septal Defekt Kapatılmasının Sonuçları Nedir?
Atrial septal defektin cerrahi olarak kapatıldığı vakaların %99’undan fazlasında komplikasyon görülmez. Amplatzer cihazı yalnızca 10 yıldır kullanılıyor olsa da, başarı oranları çok yüksektir . Çocukluk çağında ASD kapatılması sonrası kalp boyutları 4-6 aylık bir süre zarfında normale döner.
Atrial septal defekt kapatıldıktan sonra fiziksel aktiviteler ile herhangi bir problem ve kısıtlanma olmamalıdır. Orta ve geç dönemde sorunlar ortaya çıkabildiği için kapatılma yöntemine bakılmaksızın çocuk kardiyolojisi uzmanınca düzenli takip edilmelidir.
Yetişkin ve Adölesan ASD Tedavisi?
Atrial septal defekt ilk kez yetişkin yaşlarda fark edilebilir. Atrial septal defekt terimi kalbin üst odacıkları arasındaki deliği tanımlar. Çoğu hastada akciğerlere giden kan akımının artmasına ve sağ kalp odacıklarının (sağ atrium ve sağ ventrikül) genişlemesine neden olur. Defekt çeşitli boyutlarda olabilir. Küçük ASD’lerin insan sağlığı üzerine kayda değer bir etkisi olmaz. Defekt sağ kalp odacıklarında büyümeye neden olacak kadar geniş ise, hastaların fiziksel bozulmalardan korunmaları ve normal sağ kalım elde edebilmeleri için onarım önerilmektedir. En yaygın formu sekundum ASD’lerdir ve genellikle bir cihaz ile ameliyat edilmeden kapatılabilir. Hastalığın diğer formları cerrahi onarım gerektirmektedir. Bunlar çoğunlukla düşük riskli işlemlerdir.