Kalp Çarpıntısı

Kalp çarpıntısı en genel tanımıyla kişinin kendi kalbinin atışını duymasıdır. Sağlıklı bir insanın kalbi dakikada 60-100 kez atar. Normal koşullar altında bu kalp atışlarını ya hissetmez ya da çok az hissederiz. Ancak kalp çarpıntısında kişi bu kalp atışlarını yoğun olarak hissetmeye başlar. Bunun nedeni kalbin daha hızlı, daha yavaş ya da tekleyerek düzensiz atmasıdır.

Kalp çarpıntısı olgularında kalp atışı dakikada 200’e kadar ulaşabilmektedir. Bu durum aritmi (ritim bozukluğu) gibi bir kalp hastalığından kaynaklanabilir. Ancak fazla kahve içmenin, heyecanın, stresin, anksiyetenin ya da bir anda çok hızlı koşmanın da geçici bir çıktısı olabilir.

Erişkinlerde kalp hızının dakikada 100’ün üzerine çıkması taşikardi, 60’ın altına inmesi ise bradikardi olarak isimlendirilir.

Kalp Çarpıntısı Nedir?

Kalbin her zamanki atış hızının ve ritminin dışına çıkarak kişiye bir rahatsızlık hissi vermesi kalp çarpıntısı olarak adlandırılır. Kalp çarpıntısı kardiyolojik bir sorun nedeniyle ortaya çıkabilirken, vücudumuzun farklı bir sisteminden ya da psikolojik faktörler dolayı da yaşanabilir. EKG incelemesiyle sorunun kalple ilgili olup olmadığı tespit edilir.

Kalp Çarpıntısı Neden Olur?

Belirttiğimiz gibi kalp çarpıntısı kalbin kendisinden kaynaklanabilirken, kalp dışı etkenlerden dolayı da ortaya çıkabilir. Bunlar nelerdir?

Kalple İlgili Nedenler

• Yüksek tansiyon
• Kalp damar hastalıkları
• Kalp kası hastalıkları
• Kalp yetmezliği
• Kalp krizi (miyokard enfarktüsü)
• Kalp kası iltihabı (miyokardit)
• Kalp zarı iltihabı (perikardit)
• Kalp romatizması
• Doğumsal (konjenital) kalp hastalıkları
• Aort damarında genişleme (aort anevrizması)
• Ritim bozuklukları

Kalple İlgili Olmayan Nedenler

• Aşırı fiziksel aktivite
• Kaygı, stres, panik atak, heyecan
• Aşırı kanama
• Uykusuzluk
• Hamilelik
• Yüksek ateş
• Kan şekeri düşüklüğü
• Kansızlık (kadınlarda daha sık görülür)
• Aşırı alkol tüketmek, tütün ürünü kullanmak, uyuşturucu madde almak
• Migren
• Kafein tüketimi
• Anormal elektrolit seviyeleri
• Aşırı sıvı kaybı
• Oksijen düşüklüğü
• Hipertiroidi (guatr bezinin aşırı çalışması)
• İlaçlar (grip, KOAH vd. hastalıklar için kullanılan ilaçlar)

Tanı

Kalpteki ritim bozukluğu tanısı EKO ve EFOR testleri ile konur. Ayrıca hastadan kan tahlilleri istenir. Kimi hastaların 24-72 saat arası holter takmaları istenir.

Kalbin Ritim Bozukluğu (Aritmi)

Kalp çırpıntısının nedeni kalbin kendisiyle ilgiliyse biz bunu kalbin ritim bozukluğu olarak değerlendiririz. Zaten kalpte bir ritim bozukluğu varsa bunun en önemli belirtisi de çarpıntıdır.  Diğer belirtiler nelerdir?

• Nefes darlığı
• Bayılma, şuur kaybı
• Göğüste rahatsızlık hissi
• Baş dönmesi, denge bozukluğu
• Tansiyon düşmesi

Kişide kalp çarpıntısının yanı sıra bu belirtiler de gözleniyorsa, kalpte bir ritim bozukluğu ya da kalple ilişkili farklı bir sorunun olabileceği düşünülmeli ve araştırılmalıdır.

Kalp Krizi ve Kalp Çarpıntısı belirtileri arasındaki farkı nasıl anlayabiliriz?

Kalp çarpıntısı kalp krizinin belirtilerinden biridir. Ancak tek başına olan kalp çarpıntıları kişinin kalp krizi geçirdiğinin bir işareti olmaz. Kalp krizi olgularında çarpıntının yanı sıra yoğun kaygı hali ve şiddetli bir göğüs ağrısı eşlik eder.

Ritim bozukluğu çeşitleri nelerdir?

Kalbimizde 4 odacık vardır. Bunlardan iki tanesi kulakçık iki tanesi karıncıktır. Ritim bozuklukları bu odacıklardan kaynaklanır. Kulakçıktan kaynaklanan aritmiler daha az tehlikelidir.

1.      Atrial Fibrilasyon

Kalbin kulakçık (atrial) olarak adlandırılan üst bölümünden kaynaklanır. Erişkinlerde en sık karşılaştığımız ritim bozukluğu türüdür. Ritmin bozulmasına neden olan kalbin normalden fazla kez elektriksel uyaranlara maruz kalmasıdır. Bu da kulakçığı olumsuz etkiler. Kalp dakikada 150-200 kez atmaya başlar. Yaşlılarda daha sık görülmekle birlikte hiçbir kalp sorunu olmayan gençlerde de meydana gelebilir.

2.      Supraventriküler Taşikardi

Supraventriküler taşikardi, kalbin kulakçıklarından kaynaklanan ve çocuklarda en sık görülen ritim bozukluğu türüdür. Kulakçıklar içinde elektrik uyarısı olmaması gereken bir yerde elektriksel bir aktivitenin görülmesi sonucu oluşur. Kalp hızı dakikada 250 atıma kadar çıkabilir. Çocuklarda sık karşılan bir ritim bozukluğu türüdür. Hayatı tehdit eden bir sorun olmamakla birlikte sürekli taşikardi geçiren bir hastanın kalbinde zaman içinde farklı bozukluklar da oluşabilir. Bu nedenle aritminin tedavi edilmesi gerekir.

Kulakçık kaynaklı ritim bozukluklarında, hasta yüzünü soğuk suyla yıkayabilir, soğuk su içebilir, derin nefes alabilir, bacaklarını karnına doğru çekebilir. Böylece ritim bozukluğundan en azından o an için kurtulmak mümkün olur. Bunlar vagal manevralar olarak bilinir.

3.      Ventriküler Taşikardi

Ventriküler taşikardi, kalbin karıncıklardan kaynaklanan bir ritim bozukluğudur. Kalp krizi, elektrolit dengesizliği, kalpte oluşan anormal elektriksel yollar, kardiyomiyopati gibi çeşitli nedenlerle kalp karıncıklarının hasar alması sonucu oluşur. Ventriküler taşikardili hastaların kalp atışı bir anda çok yüksek seviyelere çıkar (dakikada 150-250 atım).

4.      Ventriküler Fibrilasyon

Ritim bozukluğunun en tehlikeli türüdür. Acil tıbbi müdahale gerektirir. Karıncıkta meydana gelir. Kalp kan pompalayamaz, kişinin kalbi durabilir. Kardiyak arrest gelişebilir. Yaşam kaybı dahi söz konusu olabilir.

Tedavi

Hastanın kalp çarpıntısının nedeni ritim bozukluğu ise tedavisi planlanır. Uyguladığımız iki tedavi yöntemi ağızdan alınan ilaçlar ve radyofrekans ablasyonu adını verdiğimiz girişimsel bir işlemdir. İlk aşamada hastanın sorunu ilaç tedavisiyle giderilmeye çalışır. Sonuç alınamadığında veya uzun dönem/yaşam boyu ilaç kullanımının hasta için sakıncalı olabileceği durumlarda radyofrekans ablasyon uygulamasına başvurulur. Bu yöntemde hastanın kasık toplardamarından vücut içine çok ince bir tel (katater) ile vücut içine girilir. Kalbin sorun yaratan kısmına ulaşılır ve radyofrekans ile sorun giderilir. Hekim tüm tedaviyi monitörden görerek, adım adım gerçekleştirilir. Günümüzde başarı oranı oldukça yüksek olan bir tedavidir.

Bazı olgular kalp pilleri (pacemaker) ile tedavi edilebilir. Kalp pili daha çok bradikardi vakalarında kullanılır.

Kalbin karıncıklarından kaynaklanan taşikardisi olan ve bahsettiğimiz tedavi yöntemleriyle çare bulunamayan hastalarda kardiyak defibliratör değerlendirilir. Bu önemlidir. Çünkü karıncıkla alakalı ritim bozuklukları yaşamın devamını tehdit eder. Kardiyak defibliratör, kalp piline benzer bir yapıdadır.  Hayatı tehdit eden bir aritmi atağı durumunda kalbe şok enerjisi verir ve kalp atımını normale çevirir.