Kalp Kası İltihabı

Kalp kası iltihabı ya da miyokardit. Kalp vücudumuzdaki tüm dokulara kan pompalar. Bu pompalama işlemini de kasılıp gevşeyerek yerine getirir. Bu haliyle kalp oldukça kaslı bir yapıya sahiptir. Çeşitli nedenlerle kalp kası iltihaplanabilir. Bu iltihaplanma kalbin çalışma sistemini sekteye uğratabilir, kalbi büyütebilir ve zayıflatabilir. Kalpte yara dokusu oluşmasına ve kalbe daha çok yük binmesine neden olabilir.

Kalp Kası İltihabı Nedir?

Kalp kası iltihabı, adından da anlaşılacağı üzere kalbin kas dokusunun iltihaplanması ya da enfekte olmasına verilen addır. Bu durum tıbbi literatürde miyokardit olarak isimlendirilir. Kalbimiz 3 katmandan oluşur. En dışta epikard, ortada miyokard ve en içte endokard bulunur. Miyokard kalbe ait ana katmandır ve kalp kasını oluşturur. Bu nedenle miyokardın iltihaplanması oldukça önemli ve hatta yaşamı tehdit edebilen bir hastalıktır.

Kalp Kası İltihabı Belirtileri?

Kalp hastalıkları bir anda kendini göstermeyebilir. Bu haliyle kalp hastalıkları bel ve boyun fıtıklarına benzetilebilir. Yıllar içinde oluşur ve birgün kendini gösterir. Yavaşça gelişir. Semptomları birçok farklı hastalıkla örneğin grip ile dahi karıştırılabilir. Kalp kası iltihabının belirtileri şöyledir:

• Ten renginde solukluk
• Ateş ve titreme
• Kas, eklem ağrıları
• İştahsızlık
• Mide bulantısı, kusma
• Sebepsiz gelişen kilo kaybı
• Ödemli bacak ve ayaklar
• Karın şişliği
• Öksürük
• Nefes darlığı
• Kalpte ritim bozuklukları

Kalp Kası İltihabı Neden Olur?

Kalp kası iltihaplanmasına birçok faktör neden olabilir. Bunlardan ilk akla gelen enfeksiyonlardır. Virüsler vücudun birçok sistemini olduğu gibi kalbi de etkileyebilir, kalp kasında tutunabilir. Kalp kasında iltihaplanmaya yol açabilir. Otoimmün hastalıklar da yine miyokardite neden olabilir. Kalp kası iltihaplanmasının nedenleri şöyledir:

• Viral enfeksiyonlar: Grip, soğuk algınlığı gibi
• Bakteriyel enfeksiyonlar: Streptokok, meningokok, clostridia, vorynebacterium, mikobakteri gibi
• Mantar ve parazitler: Candida, aspergilloz, cryptococcus, şistozomlar, filaria, sıtma, toksoplazma gibi
• Lenfosittik: Lenfositlere bağlı nedenler
• Eozinofilik: Eozinofillerle bağlı nedenler
• Otoimmün hastalıklar
• Lupus gibi sistemik hastalıklar
• Toksik reaksiyona yol açan bazı ilaçlar
• Antibiyotikler
• Uyuşturucu madde kullanımı

Kalp kasında biriken iltihaplanmanın yoğunluğu hastalığın seyrini belirler. İltihaplanma şiddetli ise kalp kasında geri döndürülemez hasarlar olabilir. Kalp yetmezliği gündeme gelebilir. Güçten düşen kalp vücuda yeterince kan pompalayamaz. Kalbe giden kan akışı sekteye uğrayabilir. Ayrıca oluşan bir pıhtı da kalbe giden kanı kesebilir. Nihayetinde miyokard enfarktüsü (kalp krizi) ve felç gibi hayati risk barındıran durumlar söz konusu olur. Tüm bu durum acil tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyar.

Tanı

Kalp hastalıkları zaman içinde ilerler ve bir anda insanı huzursuz edebilir. Beklenmedik sağlık sorularını gündeme getirebilir. Bu nedenle özellikle ailesinde bir kalp hastalığı olan veya 40 yaşını geçmiş bireylerin mutlaka yıllık kalp sağlığı kontrolünden geçmesi gerekir.

Kalp kası iltihaplanmasının tanısından ilk aşama hastanın sağlık geçmişini almak ve fiziksel muayenesini yapmaktır. Ardından kardiyoloji hekimi bir dizi test ve tetkike başvurabilir. Bunlar nelerdir?

• Kan testi: Miyokardit ile ilişkili enfeksiyonların kontrolü yapılabilir. Bu hastalarda troponin ve CK-MB gibi kalp enzimleri yüksek seyreder. Hastanın ayrıca sedimantasyonu, CRP ve prokalsitonin değerleri de yüksek gelebilir.
• Yüzeyel EKO (Transtorasik ekokardiyogram): Kalp boşlukları ve kapak yapıları izlenir.
• EKG: Kalbin elektriksel aktivitesi izlenir.
• Göğüs röntgeni: Hastanın semptomlarının akciğer ile alakalı olmadığını ortaya koymak için yapılabilir.
• Holter: Kalp ritmi izlenir.

Tedavi

Kalp kası iltihaplanması farklı boyutlarda olabilir. Vücutta yer eden enfeksiyonlarda ilk aşama olarak ilaç tedavisine başvururuz. Miyokarditi tedavi etmek için de ağızdan alınan ilaçları hastalara reçete ederiz. Ayrıca, kalp kası iltihaplanmasında ritim sorunları ve kalp yetmezliği görülme riski olduğundan, hastaya kalp kası fonksiyonlarını desteklemeye yardımcı ilaçlar da verilir. Tedaviye yardımcı olması amacıyla idrar atılımını kolaylaştıran ve fazlalaştıran ilaçlar olan diüretik ilaçlar (idrar söktürücü) da başlanabilir.

Bazı olgularda kalp iltihaplanması daha ağır seyredebilir. Hastaneye yatış yapmak ve damar yolundan tedavi uygulamak gerekebilir.  Damar yolundan vücuda verilen ilaçlar kalbe daha hızlı ulaşır ve kalbi rahatlatır. Kalp kası iltihaplanması olan hastaların büyük bir kısmında tam iyilik hali sağlanabilir. İltihaplanma daha şiddetliyse, hastanın kalp fonksiyonları bozulmuş ise ventiküler destek cihazı (VAD), aort pompası gibi tedavilere başvurulur. İleri evre hastalarda en son tedavi seçeneği ise kalp nakli olur.

Kalp Kası İltihaplanması Hakkında Sık Sorulan Sorular

Kalp kası iltihaplanması hakkında hastalarımızdan gelen sorulara yanıt verdik.

Covid-19, kalp kası iltihabına yol açar mı?

Yapılan çalışmalar Covid-19 virüsünün kalp kası ve etrafındaki hücreleri tuttuğunu bildirmektedir. Yani koronavirüs geçiren kişilerde kalp kası hasarı görülme riski vardır. Bu hasar sağlıklı bir kalbe sahip kişileri genel anlamda etkilemese de örneğin koroner arter hastalarını ciddi manada etkileyebilmekte ve kalp damarını tıkayarak kalp krizine dahi sebep olabilmektedir.

Kalp kası iltihaplanmasından nasıl korunabiliriz?

Enfeksiyonlardan korunmak önemlidir. Öncelikle yıllık grip aşısı olmak gerekir. Grip geçirmekte olan  kişilerle aynı ortama girmemek gerekir. El hijyenine önem verilmelidir. Yine cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak gerekir. Virüslerin vücuda verdiği tahribatı engelleyen, en aza indiren Covid-19, hepatit A ve B gibi aşılar mutlaka olunmalıdır.

Kalp kası iltihabı tanısı konmuş ve tedavi görmüş hastaların ise bolca dinlenmeleri, stresten ve kalbi yoracak işlerden uzak durmaları önerilir. Böyle hastaların sigarayı ve alkolü yaşamlarından çıkarmaları, sağlıklı ve düzenli beslenme alışkanlığını edinmeleri tavsiye edilir.

Çocuklarda kalp kası iltihabı görülür mü?

Evet, görülebilir. Yukarıda belirttiğimiz tüm nedenler çocuklarda da kalp kası iltihaplanmasına neden olabilir. Bunlara ek olarak gebelik sürecinde annenin geçirdiği bir enfeksiyon da bebeği etkileyebilir. Bebeğin kalp kası iltihaplanabilir. Böyle çocukların bir çocuk kardiyolojisi uzmanı tarafından takip edilmesi ve gerekirse tedavi edilmesi gerekir.