Kalp Ritmi Bozukluğunun Belirtileri
Aritmi ya da kalpte ritim bozukluğu olarak tanımlanan hastalık kalbin çalışma hızını sekteye uğratan, doğal ritmini bozan kardiyolojik bir sağlık sorunudur. Temel nedeni kalp kaslarına giden sinirsel uyarılarda meydana gelen hasarlardır. Bu elektriksel uyarıların sağlıklı çalışmaması ile aritmi oluşur. Aritminin farklı tipleri vardır.
- Taşikardi: Kalbin çok hızlı atması
- Bradikardi: Kalbin çalışma hızının yavaşlaması
- Atrial Fibrilasyon: Kalp ritminin düzensiz ve hızlı atması
Kalpte Ritim Bozukluğu Nedir?
Kalp her zaman belli bir ritimle atar. Bu ritimdeki değişmelere, bozulmalara ritim bozukluğu (aritmi) denir. Ritim bozukluğunun ilk belirtisi çarpıntıdır. Kişi, kalbinin her zamankinden daha farklı attığını hisseder. Nefes darlığı, bayılma, göğüste ağrı, baş dönmesi, dengesizlik ve tansiyon düşmesi de kalpte ritim bozukluğunun diğer belirtileridir.
Kalpte ritim bozukluğu toplumun yüzde 1,5 ila yüzde 5’inde görülmektedir.
Kalp Ritmi Bozukluğunun Belirtileri
Ritim bozukluğu farklı şiddetlerde olabilir. Farklı belirtilerle kendini gösterebilir. Tedavi edilmediği takdirde bu belirtilerin yoğunluğu artabilir. Peki, kalp ritmi bozukluğunun belirtileri nelerdir?
Çarpıntı: Ritim bozukluğunun en öne çıkan belirtisi kalpte çarpıntıdır. Kişi, kalbinin göğsünden çıkacakmış gibi attığını hisseder. Kalp atışları bir yarış haline girer. Bu çarpıntılar genellikle aniden başlar. Birkaç saniye içinde yok olacağı gibi kimi zaman saatler boyunca da sürebilir. Kalple birlikte göğüste veya boyunda da çarpıntı hissi olabilir. Kalpteki çarpıntının şiddetine ve süresine göre çarpıntı sonrası baş dönmesi ve bayılma gibi durumlar ortaya çıkabilir. Özellikle bayılmaları dikkate almak gerekir. Bu, kişide ciddi bir ritim bozukluğu olduğunun belirtisi olabilir. Bazı kalp çarpıntıları birkaç saniye içinde başlar ve biter. Bu durumda ilave bir semptom gelişmez. Kalp sadece bir an için teklemiş olur. Ancak bunu da yine kalbin verdiği bir uyarı mesajı olarak almak gerekir.
Nefes darlığı: Ritim bozukluğu kalbin çalışmasını bozacak kadar şiddetli olabilir. Uzun sürebilir. Tekrarlayabilir. Kalp vücuda yeterince kan pompalamayabilir. Örneğin, kalp çok hızlı attığında (taşikardi) kalbin pompalama gücü azalır. Bunun belirtilerinden biri de nefes darlığı olur. Yine göğüs ağrısı, yorgunluk, sersemlik ve baygınlık tablolarına da bu senaryo yol açar. Bunların bir sonucu olarak da kişide kaygı ve terleme görülebilir.
İnme: Bazı olgularda kalbin içerisindeki kan normalden daha hareketsiz olabilir. Bu da kanda pıhtılaşmaya yol açabilir. Bu pıhtılar kan akımı ile beyne gidebilir. Beyinde damar tıkanıklığı oluşabilir. Bu da inmeye (felç) yol açar. Aritmi en sık görülen inme nedenlerinden biridir.
Kalp atımının aşırı yavaşlaması: Kalp hızı dakikada 60 atımın altına düşebilir. Kalp atım hızının normalin altına inmesi de aritminin bir çeşididir. Çarpıntı kadar kolay hissedilemeyebilir.
Kalp atışlarında düzensizlik: Kalp atışları dengesizleşebilir, duraksayabilir. Bu durumda kişi kalbinin sanki bir iki atım atlayarak atmaya devam ettiğini hisseder. Yaşlılarda daha çok görülür. Taşikardiyle birlikte görülebilir.
Her çarpıntısı olan ya da kalp atımı düzensizleşen kişi aritmi hastası değildir. Bunun için ayırıcı tanı gerekir. Fiziksel muayene, EKG ve EKO ile aritminin tanısı konur. Aşırı fiziksel aktivite, kaygı bozukluğu, stres, panik atak, heyecan, uykusuzluk, gebelik, yüksek ateş, aşırı alkol tüketmek, uyuşturucu kullanmak, kafein almak gibi birçok neden anlık olarak kalp atımını düzensizleştirebilir. Ayrıca migren, hipertiroidi (guatr bezinin aşırı çalışması) gibi farklı hastalıklar da kalp atımının düzenini bozabilir.
Tedavi
Ritim bozukluğunun tedavi edilmesi gerekir. Aksi takdirde sürekli hızı ve ritmi bozulan kalp yorulmaya başlar. Kalpte bazı yapısal hasarlar oluşabilir. Kalp yetmezliği gibi hayati tehlike oluşturacak daha büyük kalp hastalıkları gündeme gelebilir. Ritim bozukluğunda hangi tedavi imkanlarına sahibiz?
- Ağızdan alınan ilaçlar
- Radyofrekans ablasyonu: İlaçların fayda sağlamadığı durumlarda girişimsel tedaviye başvururuz. Hastanın vücudunda bir kesi yapmadan kasık toplardamarından çok ince bir tel ile vücut içine girilir. Kalbin ritim bozukluğuna neden olan kısmı tespit edilir ve radyofrekans uygulanır. Aritmi tedavisinde en sık uygulanan yöntemdir.
- Kalp pilleri (pacemaker): Daha çok kalbin yavaş attığı (bradikardi) olgularda kullanılır.
- Kardiyak defibliratör: Kalbin hızlı attığı (taşikardi) olgularda başvurulur. Aritmiye kalbin karıncık kısmı neden oluyorsa ve diğer yöntemlerle tedavi sağlanamamışsa bu yöntem değerlendirilir. Kardiyak defibliratör, kalp piline benzer bir sağlık teknolojisi ürünüdür. Defibliratör, hayatı tehdit eden aritmi ataklarında kalbe şok enerjisi vererek kalbe normal atım hızını ve ritmini geri kazandırır. Zira kalp karıncıklarıyla ilgili ritim bozukluklarında hayati tehlike söz konusudur.