Tam Kalp Bloğu
Tam kalp bloğu terimiyle kalbin üst odacıklardan alt odacıklarına elektrik akımının geçememesidir. Yani kalpte kan akımı değil elektrik akımıdır bloke olan. Kalp bloğu bradikardi yani kalp hızının yavaşlamasına neden olan anormal ritimdir. Kalbin ileti sistemide denilen elektirik sistemindeki problem sonucu meydana gelir. Kalp bloğu varsa kalbin üst odacıklarından (atrium) alt odacıklarına (ventrikül) elektrik akımının iletisi gecikir ya da hiç geçemez, bloke olur. 3 tip kalp bloğu vardır, en ciddi olanı tam kalp bloğu diğer ifadeyle 3. Derece AV bloktur.
Kalpte Blok Çeşitleri
Kalp bloğu atrioventriküler (AV) düğüm seviyesinde olur. 1. Derece blokta ileti yavaştır ancak ventriküle geçebilir ve kalp hızı normal kalır. 2. Derece AV blokta ise ise bazı uyarıların bazısı bloke olur, ventriküle geçemez, kalp hızı yavaşlar ve düzensiz olur. 3. Derece blokta (diğer adıyla tam kalp bloğu) ise üst kalp odacıklardan alt odacıklara hiçbir elektriksel uyarı (impuls) geçemez. Tam kalp blogunda kalbin alt odacıklarda yer alan başka bir doğal odak devreye girer. Ancak bu odağın hızı sinüs odağından daha yavaştır. Hemen hemen tam kalp bloğu hastalarını tamamında kaçış ritmi vardır. Kaçık ritminde kalp yavaştır, bradikardi vardır ve genellikle kalp hızı dakikada 40-60 arasındadır.
Tam Kalp Bloğu Neden Olur?
En sık kalp bloğu 3. Derece kalp bloğudur. 3. Derece kalp bloğuna ayrıca tam kap blok ve tam atrioventriküler kalp bloğu da denir. Doğuştan da sonradan da olabilir. Kalp blokları bebek anne karnındayken bile başlayabilir. Doğuştan olana konjenital kalp bloğu denir. Konjenital kalp bloğu nadir olmakla birlikte annede çoğunlukla lupus eritamatozus hastalığı vardır. Ayrıca nadir olan doğumsal kalp hastalığı, düzeltilmiş büyük arter transpozisyonunda da tam kalp bloğuna sık rastlanır.
Kalpte tam blok kalp ameliyatı sonrası da meydana gelebilir. Kalp ameliyatı sırasında ve sonrasında kalp ileti yollarında meydana gelen kesinti bu duruma neden olur. Bu nedenle kalbin normal ileti sistemine yakın yerleri içeren kalp ameliyatlarında tam blok riski artar. Bunlarda başlıcaları subaortik stenoz, VSD ve mitral kapak tamir ameliyatlarıdır. Tam blok kalbin iltahabı olan miyokarditin bir komplikasyonu da olabilir.
Tam Kalp Bloğunun Çocuğa Etkisi
Tam kalp bloğuyla doğan yani konjenital kalp bloklu olmasına karşın kalp anatomisi normal olan çocukların kalp hızı biraz yavaş olsa da genel durumları iyidir. Bu çocukların çoğunun enerjisi ve büyümesi iyidir, normal gelişirler. Ancak kalp hızı dakikada 45-50’den daha yavaş, uzun kalp duraklama (pause) varsa kalp hastalığı belirtileri çıkar. Çocukta halsizlik, efor kapasitesinde azalma gibi kalp yetersizliği işaretleri ve bayılma olabilir. Bu bulgular ve belirtilerin olması durumunda kalp pili (pacemaker) gerekir.
Tam Kalp Bloğu Tedavisi
Şayet çocukta ameliyat sonrası tam blok gelişmiş ya da kalp hızının yavaşlaması nedeniyle senkop yani bayılıyorsa temel tedavi yaklaşımı kalp pili takılmasıdır. Özet olarak normal sinüs odağının yerine tam kalp bloğunda devreye giren yeni odak yeteri kadar hızlı değil ve kalp yetersizliğine neden oluyorsa kalp pili takılır.
Tam Kalp Bloğu ve Aktivite Kısıtlaması
Genellikle aktivite kısıtlaması önerilmez. Ancak belirtiler çıktığında hastalar kendiliğinden kısıtlamaya gitmesi gerektiği konusunda bilinçlendirilmelidir. Kalp pili takıldıktan sonra ise çarpışma gibi temas gerektiren sporlar kısıtlanır. Tam blok yanı sıra başka bir kalp problemleri olanlarda ise hastalığa ve bireye özgü aktivite kısıtlamalarına gidilebilir.